ARACI, TAKİPÇİ VE HASAR DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİYLE KİŞİSEL VERİ PAYLAŞILMAMASI

İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü'nün  18.11.2024 tarih ve Sayı : E­23635644­249­88171 yazısı;

Trafik kazalarına karışan vatandaşlarımızın ve yakınlarının hasar danışmanlık, trafik kazası takipçisi vb. isimler ile kendini tanıtan birçok kişi ve şirket tarafından; kazanın meydana gelmesinden hemen sonra telefon numaraları vb. kişisel verilerinin ilgili resmî veya özel kurumlardan hukuka aykırı bir şekilde temin edilerek telefonla aranıldığı, bu kişilerin/şirketlerin vatandaşlarımıza, meydana gelen ve tarafı oldukları trafik kazası ile ilgili olarak tazminatlarını kısa sürede sigorta şirketlerinden alabileceklerini, masrafsız ve avukatlık ücreti almadan tahkim ve dava süreçlerini çalıştıkları avukatlarla birlikte yürüttüklerini beyan ederek vatandaşları ikna etmeye çalıştıkları, tahsilat aşamasında vatandaşın alacağından masraf ve hizmet bedeli olarak fahiş kesintiler yaparak haksız kazanç sağladıkları, hukuki süreci doğru yönetmeyerek ciddi manada mağduriyetlerin oluşmasına sebep oldukları Türkiye Barolar Birliği tarafından Bakanlığımıza iletilmiştir.

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun “Kişisel verilerin aktarılması” başlıklı 8 inci maddesinin birinci fıkrasında; Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz.”,

5237 sayılı Türk Ceza Kanununun “Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme” başlıklı 136 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında; “Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Suçun konusunun, Ceza Muhakemesi Kanununun 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat artırılır.”,

“Nitelikli haller” başlıklı 137 nci maddesinde;

1-)“Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,
2-)Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, İşlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.”,

7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanununun “Disiplin cezası verilecek fiiller” başlıklı 8 inci maddesinin meslekten çıkarma cezası fiillerinin sayıldığı altıncı fıkrasının (z) bendinde;

“Hukuka aykırı olarak kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal etmek, kişiler arasındaki haberleşme içeriklerini ifşa etmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın kaydetmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri ifşa etmek, kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal etmek, kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa etmek, kişisel verileri kaydetmek, kişisel verileri bir başkasına vermek, yaymak veya ele geçirmek, kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olduğu halde bu görevini kasıtlı olarak yerine getirmemek, gerçeğin meydana çıkmasını engellemek amacıyla suç delillerini yok etmek, silmek, gizlemek, değiştirmek veya bozmak, sayılan fiilleri emir vererek yaptırmak.”,

1136 sayılı Avukatlık Kanunun;
“Yalnız Avukatların yapabileceği işler” başlıklı 35 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek, yalnız baroda yazılı avukatlara aittir.”,

“Avukata çıkar karşılığında iş getirme” başlıklı 48 inci maddesinde; “Avukat veya iş sahibi tarafından vadolunan veya verilen bir ücret yahut da herhangi bir çıkar karşılığında avukata iş getirmeye aracılık edenler ve aracı kullanan avukatlar altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”,

“Avukatlık yetkilerinin başkaları tarafından kullanılmaması” başlıklı 63 üncü maddesinde; “Baro levhasında yazılı bulunmayanlar ve işten yasaklanmış olan avukatlar, şahıslarına ait olmayan dava evrakını düzenliyemez, icra işlemlerini takip edemez ve avukatlara ait diğer yetkileri kullanamazlar.”, hükümleri yer almaktadır.

Bu kapsamda başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve trafik kazasına karışan vatandaşlarımızın yaşayabileceği mağduriyetleri önlemek amacıyla yaşanan trafik kazaları sonrasında;

-Emniyet Genel Müdürlüğüne ve Jandarma Genel Komutanlığına ait haber/harekât merkezlerine iletilen ya da trafik ve asayiş ekiplerince ulaşılan kaza/kazazede bilgilerinin,

-112 Acil Çağrı Merkezlerine iletilen kaza/olay bilgilerinin,
-Sağlık kuruluşlarına sevk edilen şahıslara ilişkin bilgilerin,
-Müdahale amacıyla olay yerine intikal eden ambulans ve itfaiye personeli ile paylaşılan bilgilerin,
-Yaşanan can kayıplarına ilişkin Nüfus ve Vatandaşlık İl/İlçe Müdürlüklerince yapılan işlemlere ait bilgiler ve entegre olarak veri paylaşımı yapılan kurumlara iletilen bilgilerin,
-Vefat durumunda morg ve defin işlemleri ile ilgilenen personel ve din görevlileriyle paylaşılan bilgilerin,
-Yetkili ve özel araç servisleri, kurtarma aracı/çekici araç sahipleri ve çalışanlarına ulaşan kişi/araç bilgilerinin,

Usulsüz bir şekilde 3. kişilere aktarılmasının engellenmesine yönelik ilave tedbirlerin alınması, konuya ilişkin iş akış süreçlerinin gözden geçirilerek denetimlerin artırılması, ilgili kamu personelinin bu hususlara dikkat etmesi konusunda uyarılması, kişisel verileri mevzuata aykırı olarak paylaştığı tespit edilenler hakkında gecikmeksizin adli ve/veya idari soruşturma başlatılması,

Yukarıda belirtilen hususlarla ilgili kişisel verilere ulaşabilen özel sektör çalışanlarının (yetkili ve özel servisler, tamirhaneler, çekici/kurtarıcı işletmeleri vb.) kolluk ve sektör temsilcileri marifetiyle uyarılması,

Konularının başta Valiler, Kaymakamlar ile emirleri altındaki kolluk kuvvetleri ve diğer sıralı/sorumlu amirlerce meri mevzuat çerçevesinde titizlikle takip edilmesi ve uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi hususunu bilgilerinize sunarız.